بررسی رابطه بین دمای سطح زمین، ویژگی های جغرافیایی و محیطی و شاخص های بیوفیزیکی با استفاده از تصاویر لندست

Authors

  • ابوالفضل رنجبر دانشیار گروه علوم بیابان، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان
  • عباسعلی ولی دانشیار گروه علوم بیابان، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان
  • فریده تاری پناه دانشجوی دکتری بیابان زدایی، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان
  • مرضیه مکرم استادیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز
Abstract:

دمای سطح زمین از شاخص­ های مهم ارزیابی کیفیت زیستگاه در مقیاس­ های محلی و جهانی است. در تحقیق حاضر اثرات فاکتورهای کاربری اراضی، سازند زمین‌شناسی، عوامل توپوگرافی و اقلیم بر دمای سطح در منطقه خارستان بررسی شد. در این راستا از تصاویر تیرماه ماهواره لندست 7 و 8 طی دوره 1379-1396، مدل رقومی ارتفاع، نقشه زمین­شناسی و توپوگرافی استفاده شد. دمای سطح از روش پنجره مجزا و کاربری اراضی از روش طبقه‌بندی نظارت‌شده برای سال 1396 استخراج شد. ارتباط بین دمای سطح با متغیرهای ارتفاع، جهت، شیب، پوشش گیاهی، رطوبت سطح خاک و دمای هوا با استفاده از روش‌های آماری بررسی شد. نتایج نشان داد میانگین دمای سطح، 43 درجه سانتی­گراد، شاخص نرمال شده تفاضل پوشش گیاهی 0.144 و شاخص تفاضلی رطوبت نرمال شده 0.068- بود. با توجه به طبقه ­بندی تصاویر با دقت کلی 99.96 درصد و ضریب کاپای 0.96، کاربری مرتع و باغ به ترتیب بیشترین و کمترین مساحت را به خود اختصاص داده‌اند. بیشترین مقدار دمای سطح  C°  53 در اراضی دارای خاک لخت و مناطق مسکونی و کمترین C° 29 در اراضی باغی مشاهده شد. درحالی‌که بیشترین و کمترین مقدار دمای سطح  به ترتیب مربوط به سازندهای پابده گورپی و آسماری بود. در دامنه­ های آفتابی بیشترین همبستگی 0.52، بین دمای سطح، ارتفاع، دما، پوشش گیاهی و رطوبت سطحی مشاهده شد. درحالی‌که در دامنه ­های سایه ­دار دمای سطح بیشترین همبستگی 0.52 را با ارتفاع، دما و پوشش گیاهی داشت. از عوامل ذکرشده ارتفاع و دما بیشترین تأثیر را بر دمای سطح داشتند. همبستگی شاخص نرمال شده تفاضل پوشش گیاهی و شاخص نرمال شده رطوبت با دمای سطح معکوس 0.9< بود. درحالی‌که همبستگی بین دمای سطح و دمای هوا مثبت بود. بنابراین کاربری اراضی، جنس زمین، توپوگرافی، پوشش گیاهی، رطوبت خاک و دمای هوا در تعادل دمایی اکوسیستم مؤثرند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تخمین دمای سطح اراضی اردبیل با استفاده از تصاویر لندست و ارزیابی دقت روش های برآورد دمای سطح زمین با داده های میدانی

پیشینه و هدف در طول دو دهه اخیر نیاز شدید به اطلاعات دمای سطح زمین جهت مطالعات محیطی و فعالیت­ های مدیریتی و برنامه ­ریزی، برآورد دمای سطح زمین را به یکی از موضوعات مهم علمی تبدیل کرده است. از سویی دیگر روش ­های مختلفی جهت تخمین دمای سطح زمین ارائه ‌شده است که هرکدام نتایج متفاوتی را برای مناطق مختلف در پی داشته است. در این پژوهش الگوریتم ­هایی که در مطالعات مختلف هرکدام نتایج ...

full text

استخراج تصاویر روزانه دمای سطح زمین با قدرت تفکیک مکانی بالا با استفاده از تلفیق تصاویر لندست و مادیس

دمای سطح زمین یکی از پارامترهای کلیدی و موثر بر مطالعات محیطی می‌اشد. به دلیل وجود محدودیت‌های بودجه‌ای و تکنیکی، سنجنده‌ای که در محدوده حرارتی قدرت تفکیک زمانی و مکانی بالایی داشته باشد، وجود ندارد. از آن‌جا که قدرت تفکیک مکانی و زمانی بالا به همراه یکدیگر به افزایش قابلیت اطمینان در تحلیل و وضوح تصویر منجر می‌شود، بنابراین بهترین راه فائق آمدن به این مشکل تلفیق تصاویر با قدرت تفکیک مکانی و زم...

full text

تأثیر تغییرات محیطی تالاب میقان بر دمای سطح زمین نواحی پیرامونی با استفاده از داده های ماهواره لندست

تالاب­ ها یکی از مهم‌ترین پهنه ­های آبی مؤثر در تعدیل شرایط آب و هوایی نواحی پیرامونی و همچنین یکی از شکننده ­ترین پدیده­ های طبیعی به شمار می ­رود. بنابراین پایش تغییرات محیط پیرامونی تالاب­ ها بسیار اهمیت دارد. هدف از این تحقیق، پایش تغییرات کاربری اراضی، شاخص بهنجار شده پوشش گیاهی و الگوهای دمایی سطح زمین در نواحی پیرامونی تالاب میقان با استفاده از داده­ های چند زمانه سنجنده TM ماهواره لندست...

full text

مدلسازی زیستگاه ملخ کوهاندار تاغ با استفاده از شاخص های بیوفیزیکی استخراج شده از تصاویر لندست 8

استفاده از تصاویر ماهواره­ای یک راه ساده و ارزان در شناسایی زیستگاه و پایش آفت­ها از جمله ملخ مهاجر است. استفاده از فناوری سنجش از دور به گونه­ای رشد نموده است که  سیاست­های کنترل ملخ از روش­های درمانی به روش پیشگیرانه تغییر رویه داده­اند. از آنجاییکه مدیریت کارآمد هجوم آفت­های حشره­ای بر پایه دانش کامل از زیست­شناسی و بوم­شناسی آن استوار است، این تحقیق با هدف ارزیابی استفاده از شاخص­های بیوفیز...

full text

مدل‏سازی ارتباط دمای سطح زمین، شرایط توپوگرافی، و پوشش گیاهی با استفاده از تصاویر ماهواره ‏ای لندست 8

دمای سـطح زمین در طیف وسیعی از مطالعات محیطی کاربرد دارد. عوامل مختلفی از جمله جنس مواد تشکیل‏دهندة سطح و شرایط توپوگرافی و محیطی در دمای سطح زمین تأثیرگذار است. شناخت ارتباط بین دمای سطح زمین با عوامل فوق از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است. در پژوهش حاضر، با استفاده از تصاویر حرارتی سنجندة TIRS و با به‏کارگیری الگوریتم پنجرة مجزا، دمای سطح زمین محاسبه شد. سپس، ارتباط بین دمای سطح زمین با عوامل توپو...

full text

تلفیق تصاویر دمای سطح زمین مودیس و لندست-8 با استفاده از مدل تلفیق مکانی-زمانی تصویر

دستیابی به تصاویر ماهواره‌ای با قدرت تفکیک مکانی و زمانی بالا به‌صورت هم‌زمان یکی از چالش­های جدی محققان در حوزه سنجش ‌از دور و کاربردهای آن بوده است. در سال­های اخیر، محققان تلاش جدی برای حل این مسئله انجام داده­اند. استفاده از تکنیک تلفیق مکانی و زمانی تصاویر، ایده‌ای بوده که در چند سال اخیر مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. در این مطالعه با استفاده از الگوریتم تلفیق مکانی-زمانی تصویر (STI-FM)...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 3

pages  35- 58

publication date 2019-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023